Deze pagina

Deze pagina is niet langer up-to-date: de meeste informatie stamt van maart 2002. Ik heb geen tijd hem bij te houden, of de grote stapel gebroken links te repareren. Toch laat ik hem voorlopig nog maar even in de lucht, voor naslag. Ik geloof dat de pagina op http://www.sput.nl/spam/ beter wordt bijgehouden. Via de andere links die in deze pagina genoemd worden is waarschijnlijk ook meer bij de tijdse informatie over spam in Nederland te vinden. (BTW: in de Bits of Freedom nieuwsbrief van december 2004 is te lezen over opt-in voor zakelijke adressen. In de nieuwsbrief van mei 2004 is te lezen dat met de wijziging in de telecommunicatiewet op 19 mei 2004 het versturen van spam of opdracht geven tot het versturen van spam in Nederland verboden is.)

Spam in Nederland

Spam is een verzamelnaam voor ongevraagde e-mailberichten, vaak met reclameboodschappen. Een helemaal precieze omschrijving is echter niet te geven.

Op deze pagina verzamel ik informatie over het bestrijden van spam in Nederland. De verzameling is nog niet klaar: ik weet nog niet precies welke wetgeving voor spam relevant is, en hoe die wetgeving uitgelegd moet worden. (Ik geloof overigens dat de geleerden dat op dit moment ook niet weten.)

Ik stuurde een mailtje naar het college bescherming persoonsgegevens. En ik stuurde er nog een.

Hoe komt dat nou?

Mensen die geregeld berichten plaatsen op publieke mailinglists hebben meestal last van spam. Bedrijven en instanties die spam versturen verzamelen email adressen van slachtoffers vaak via webarchieven (deze bijvoorbeeld) van mailing lists, of op andere plaatsen op het internet waar email adressen te vinden zijn.

Wetgeving

In Nederland is de meeste spam strijdig met de Wet bescherming persoonsgegevens (tenminste, dat denken sommige mensen). De Wet bescherming persoonsgegevens (Wbp) is de Nederlandse uitwerking van de Europese Dataprotectierichtlijn uit 1998. Deze wet is ingegaan op 1 september 2001 en geeft regels voor het omgaan met persoonsgegevens.

Informatie over deze wet wordt gegeven door het College Bescherming Persoonsgegevens, voorheen de Registratiekamer. Dit is een onafhankelijk bestuursorgaan dat toezicht houdt op de naleving van de wetten die het gebruik van persoonsgegevens regelen.

Het College Bescherming Persoonsgegevens gaf ooit op http://www.cbpweb.nl/bis/content-1-6.html (waar de toelichting nu staat weet ik niet) een toelichting op de Wet bescherming persoonsgegevens (WBP).

Voordat de verantwoordelijke met de verwerking van persoonsgegevens begint, moet hij bepalen voor welk doel of welke doelen hij dat doet. Daarnaast mag de verantwoordelijke alleen op basis van één of meer in de WBP genoemde grondslagen persoonsgegevens verwerken. Voorbeelden van grondslagen zijn uw toestemming, het nakomen van een wettelijke verplichting en het uitvoeren van een overeenkomst.

Zie WBP Artikel 8 onder a en artikel 5 lid 2.

Zodra een organisatie gegevens over u verzamelt, moet u geïnformeerd worden over het doel van het verzamelen en de naam en adres van die organisatie.

Zie ook WBP artikel 34 en 41.

Op 30 mei 2002 heeft het Europees Parlement gestemd over Gemeenschappelijk standpunt met het oog op de aanneming van de richtlijn inzake de verwerking van persoonsgegevens en de bescherming van de persoonlijke levenssfeer in de sector elektronische communicatie:

Op het punt van de 'spamming' heeft het Parlement het standpunt van de Raad overgenomen, hetgeen betekent dat gebruikers vooraf toestemming moeten voordat zij ongevraagd commerciële boodschappen krijgen per e-mail, fax of geautomatiseerde oproepsystemen. Bedrijven die al over persoonsgegevens beschikken van klanten aan wie zij eerder een product hebben verkocht, mogen deze klanten wel ongevraagd elektronische boodschappen sturen als het gaat om gelijkaardige producten.

Opt-in dus. Zeker niet slecht! (Met dank aan Ivana Belgers voor de link.)

Op 1 augustus 2002 is de nieuwe Europese richtlijn voor privacy en electronische communicatie (2002/58/EG) van kracht geworden. Lidstaten, waaronder Nederland, hebben tot uiterlijk 31 oktober 2003 de tijd om de richtlijn om te zetten in nationale wetgeving. Artikel 9 en vooral Artikel 13 klinken erg goed:

Artikel 13

Ongewenste communicatie

1. Het gebruik van automatische oproepsystemen zonder menselijke tussenkomst (automatische oproepapparaten), fax of e-mail met het oog op direct marketing kan alleen worden toegestaan met betrekking tot abonnees die daarin vooraf hebben toegestemd.

XS4ALL vs ab.fab

Eind oktober 2001 heeft er in de nl.juridisch, nl.internet.misbruik en nl.politiek nieuwsgroepen een discussie plaatsgevonden n.a.v. een spam actie van PCM / NRC, uitgevoerd door ab.fab. De ab.fab Interactive Media Group heeft zijn standpunt over zijn e-mail marketing geformuleerd. Beide partijen zijn op fantastische wijze door tony geinterviewd. XS4ALL heeft ab.fab aangeklaagd. Ab.fab reageert. De uitspraak van 7 maart 2002 was zeker niet slecht:

Abfab mag de abonnees van XS4ALL niet meer lastigvallen met spam, ongevraagde commerciele bulkmail, op straffe van een dwangsom van 50 Euro per e-mailbericht, tot een maximum van 2,5 miljoen Euro.

Op 4 april 2002 is Ab.fab in hoger beroep gegaan. Op linuxjournal staat een artikel van Brenno de Winter over deze zaak. Er werd op 18 juli 2002 gevonnisd, de uitkomst was enigszins teleurstellend :( . Ook XS4ALL zelf heeft over deze zaak gepubliceerd.

.

Op 16 september 2002 is XS4ALL in cassatie gegaan bij de Hoge Raad tegen de uitspraak. Zie dit PDF document. Naar verwachting volgt begin 2003 een uitspraak.

Zelfregulatie: DMSA en Reclame Code Commissie

De DMSA, branchevereniging voor interactieve marketing beheert een opt-out database, "infofilter" genaamd, voor snailmail-, telefoon-spam en email-spam. Men kan zich registreren als opt-out-er. Deze database schijnt ge-sync-ed te worden met de internationale database van de amerikaanse DMA, The Direct Marketing Organisation.

Er is een Code Verspreiding Ongevraagde Reclame via E-mail (VORe-mail) (sic), onderdeel van paragraaf 15 II van de Nederlandse Reclame Code, pagina 36-38, opgesteld door de Reclame Code Commissie.

(Overigens, bij de DMSA houden ze wel van een grapje. De DMSA schrijft:

Vaak wordt gezegd dat de ontvangst van ongevraagde reclame via e-mail de ontvanger geld kost. Op grond van dezelfde richtlijn mag de ontvangst van reclame via e-mail geen extra kosten voor de ontvanger met zich meebrengen. Deze discussie neemt trouwens snel in belang af omdat er steeds meer gebruik wordt gemaakt van "flatfee"-internet-aansluitingen.

).

Netwise vs NTS

In December 2002 diende een kort geding Netwise Publications bv (aanbieder van email-gids.com) tegen "computer leverancier" NTS Computer Technology bv. Uitgebreid gedocumenteerd op deze email-gids.com pagina. NTS deed aan email address harvesting, met behulp van spambots, op de email-gids.com site. NTS werd veroordeeld: het plaatsen van een disclaimer op een website is voldoende om het spammen van daar genoemde email adressen illegaal te maken. Zie ook dit artikel over de zaak.

Spam bestrijden met techniek

Twee revolutionaire en minder bekende, maar goede, ideeën over hoe niet met juridische maar met technische middelen spam te bestrijden:

XS4ALL heeft een overzichtje van de gangbare technische middelen tegen spam. Eén van de populairdere spamfilters is SpamAssassin. CRM114 klinkt erg veelbelovend. SpamBayes: interesting, interesting.

Meer informatie

Dank aan Jeroen Terstegge voor het aanbieden van de WBP in HTML formaat. Meer informatie is ook te vinden op http://www.internetprivacy.nl/, een site van Wessel Zweers. Privacy en burgerrechten organisatie Bits of Freedom houd zich o.a. bezig met spam. Veel links naar zowel Nederlandse als internationale sites over Recht en Internet zijn verzameld op deze KUB pagina van de Katholieke Universiteit Brabant. Ook het Instituut voor Informatierecht van de UvA denkt na over spam-gerelateerde zaken. Op de sput.nl spam policy pagina valt te lezen hoe Rob van der Putten met spam omgaat. Het CBP heeft modelbrieven online staan, die kunnen helpen als je wilt klagen.

spamvrij.nl, een stichting van o.a. Karin Spaink en Rejo Zenger, probeert spam van Nederlandse oorsprong te bestrijden.

Dank aan John Caspers voor het melden van een broken link op deze pagina, en voor het bijhouden van zijn Spam[b]log.

groenlinks schrijft zinvol over spam in haar verkiezingsprogramma.

Reacties op deze pagina zijn nog steeds welkom.


Correcte HTML 4.01!
Joost van Baal

$Date: 2007-05-19 14:50:20 $